در سالهای اخیر، بحث آزادسازی واردات خودرو به یکی از موضوعات داغ در فضای اقتصادی ایران تبدیل شده است. موافقان این طرح معتقدند که این امر به ایجاد رقابت در بازار خودرو کمک میکند و منجر به کاهش قیمتها و افزایش کیفیت خودروهای داخلی خواهد شد. مخالفان این طرح نگران افزایش ترافیک، آلودگی هوا و خروج ارز از کشور هستند. علاوه براین، خودروهای وارداتی در ایران با محدودیتهای قابل توجهی روبرو هستند. این محدودیتها شامل موارد مختلفی از جمله ممنوعیت واردات برخی مدلها و برندها، اعمال تعرفههای سنگین گمرکی و الزامات مربوط به اسقاط خودروهای فرسوده میشود.
با وجود این چالشها و محدودیتها، دولت ایران در نهایت تصمیم به وارد کردن خودرو گرفته است. در این راستا، آییننامهای تدوین شده است که در آن شرایط و ضوابط واردات ماشینهای خارجی مشخص شده است. در این مقاله، به طور مفصل به این آییننامه، شرایط و مدارک واردات خودروهای خارجی در ایران خواهیم پرداخت و به طور خلاصه به این سوال پاسخ میدهیم که برای واردات خودرو چه باید کرد؟
آیین نامه واردات خودرو
در شهریور ماه سال 1402، شاهد ابلاغ اولین نسخه از آییننامه جدید واردات خودرو بودیم. بر اساس این آییننامه، واردات صرفاً برای خودروهایی با قیمت زیر 20 هزار یورو (فوب) مجاز خواهد بود و اولویت با خودروهای اقتصادی با قیمت کمتر از 10 هزار یورو (فوب) است.
ترخیص خودروهای وارداتی منوط به ثبت سفارش و تخصیص ارز بوده و ارزش گمرکی آنها مطابق با ماده 14 قانون امور گمرکی تعیین میشود. نکته قابل توجه این است که عرضه خودروهای وارداتی صرفاً از طریق بورس کالا انجام خواهد شد و متقاضیان میتوانند از این طریق اقدام به خرید آنها نمایند. نرخ سود بازرگانی نیز با توجه به تفاوت قیمت پایه و قیمت عرضه در بورس کالا مشخص خواهد شد.
آییننامه مذکور در بند چهارم به موضوع سرمایهگذاری خارجی در زمینه واردات خودرو میپردازد. این بند صرفاً حضور سرمایهگذاران خارجی را در واردات خودروهای مربوط به حملونقل عمومی مجاز میداند.
مناطق آزاد تجاری- صنعتی، طبق آییننامه ابلاغی، در زمینه خودرو محدودیتهایی دارند. براساس این آییننامه، صرفاً واردات خودروهای هیبریدی و برقی به این مناطق مجاز است. نکته حائز اهمیت این است که شرکت یا شخص واردکننده، علاوه بر فرآیند واردات، وظایف دیگری نیز بر عهده دارد. این وظایف شامل راهاندازی و سرمایهگذاری در زمینه احداث ایستگاههای شارژ میشود.
لازم به ذکر است که طبق مفاد بند ششم آییننامه، حداکثر میزان منابع ارزی قابل تخصیص به واردات، 1 میلیارد یورو است که از محلهای مورد تایید بانک مرکزی تامین خواهد شد.
مدارک لازم برای واردات خودرو
برای ورود قانونی و بدون دردسر خودرو به کشور، به این مدارک نیاز دارید:
- کارت بازرگانی: اولین قدم برای شروع فرآیند واردات خودرو از دبی و دیگر کشورها، داشتن کارت بازرگانی است. این کارت به شما مجوز میدهد تا به عنوان یک واردکننده قانونی در زمینه واردات کالا، از جمله خودرو، فعالیت کنید.
- مدارک شناسایی: ارائه کپی از کارت ملی و شناسنامه برای احراز هویت شما ضروری است.
- گواهینامه غیرفعال: ارائه گواهینامه غیرفعال نشان میدهد که شما متعهد به رعایت قوانین رانندگی در کشور هستید و به دنبال دور زدن آنها با واردات خودرو برای استفاده شخصی نیستید.
- حساب وکالتی: برای نهایی کردن معامله خود و نشان دادن تمکن مالی، به حسابی نیاز دارید که به عنوان حساب وکالتی در یکی از بانکهای عامل مجاز معرفی شده باشد. این حساب، محل واریز وجوه مربوط به خرید و ترخیص خودرو خواهد بود.
نکته: علاوه بر مدارک فوق، برای ترخیص خودرو از گمرک، به اسناد و مدارکی دیگری نیز مانند قبض پرداخت عوارض گمرکی، گواهی اسقاط خودرو و … نیاز دارید.
شرایط واردات خودروهای وارداتی کارکرده
در پی تصویب قانون جدید، شرایط تازهای برای واردات خودروهای دست دوم به کشور اعمال شده است. از جمله این شرایط میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ممنوعیت واردات خودروهای با حجم موتور بیش از ۲۵۰۰ سیسی: این محدودیت به منظور حمایت از تولید داخلی و همچنین کاهش مصرف سوخت وضع شده است.
- اخذ مجوزهای استاندارد: دریافت تمامی مجوزهای لازم از سازمان ملی استاندارد برای ترخیص خودرو از گمرک الزامی است.
- ارائه ضمانت خدمات پس از فروش: شرکت واردکننده موظف است برای خودروهای وارداتی، ضمانت خدمات پس از فروش ارائه دهد، در غیر این صورت، امکان ثبت سفارش خودرو وجود نخواهد داشت.
- ارائه گواهی اسقاط: طبق ماده ۱۰ قانون ساماندهی صنعت خودرو، ارائه گواهی اسقاط یک دستگاه خودروی فرسوده برای ثبت سفارش خودرو دست دوم ضروری است.
- محدودیت برای اشخاص حقیقی: فقط اشخاص حقیقی دارای کارت بازرگانی میتوانند اقدام به واردات خودرو نمایند.
- محدودیت کارکرد ماشین: عمر خودروی دست دوم در زمان ورود به کشور باید کمتر از ۵ سال و حداقل کارکرد آن ۱۰۰ کیلومتر باشد.
- مالیات غیرمتعارف: در صورتی که خودروی وارداتی کارکرده تا قبل از ۵ سال به فروش برسد، سازمان امور مالیاتی مجاز به دریافت مالیات غیرمتعارف خواهد بود.
- ثبت سفارش پیش از ورود: ثبت سفارش خودروهای وارداتی باید حتما پیش از ورود آنها به کشور انجام شود. ترخیص خودروهایی که پس از ورود ثبت سفارش شده باشند، امکانپذیر نیست.
توجه: به خاطر داشته باشید که در کنار افزایش قیمت خودرو، نرخ بیمه خودرو نیز افزایش خواهد یافت. مقایسه پوششها و قیمتهای ارائه شده توسط شرکتهای بیمهگر مختلف، به شما در انتخاب بهترین گزینه برای بیمهکردن خودروتان کمک خواهد کرد.
گروههای معتبر واردکننده خودرو
با توجه به نیاز مبرم کشور به نوسازی ناوگان حمل و نقل و ارتقای سطح کیفی خودروهای موجود، اولویت واردات به این سه گروه تعلق خواهد گرفت:
1. واردکنندگان خودروی اقتصادی
این گروه شامل واردکنندگانی میشود که خودروهای باکیفیت و مقرون به صرفه را به کشور وارد میکنند. هدف از این اقدام، افزایش دسترسی مردم به خودروهای مناسب و ایمن با قیمتهای منطقی است.
2. سرمایهگذاران خارجی متقاضی ایجاد خط تولید در کشور
دولت از سرمایهگذاران خارجی که تمایل به ایجاد خط تولید خودرو در ایران دارند استقبال میکند. این امر به انتقال دانش فنی روز دنیا به کشور، ایجاد اشتغال و رونق صنعت خودروسازی داخلی کمک شایانی خواهد کرد.
3. متقاضیان خودروی برقی به مناطق آزاد
با توجه به تاکید دولت بر توسعه حملونقل پاک، واردات خودروهای برقی به مناطق آزاد در اولویت قرار گرفته است. این اقدام به کاهش آلودگی هوا و ارتقای سلامت محیط زیست کمک خواهد کرد.
با اجرای این طرح جامع، شاهد تحولات مثبتی در صنعت خودروسازی کشور خواهیم بود. تنوع خودروهای موجود در بازار افزایش خواهد یافت، کیفیت خودروها ارتقا پیدا میکند و شاهد رونق تولید داخلی و جذب سرمایهگذاری خارجی خواهیم بود.
برای واردات خودرو چه باید کرد؟
شرایط و مراحل واردات خودروهای خارجی در ایران، به طور مداوم در حال تغییر است و به عوامل مختلفی مانند قوانین و مقررات دولتی، شرایط بازار و نوع خودروی مورد نظر بستگی دارد.
با این حال، به طور کلی، برای واردات ماشین در سال 1403، باید مراحل زیر را طی کرد:
- اخذ مجوز: متقاضی باید با مراجعه به سامانه یکپارچه تجارت و ثبت سفارش، نسبت به اخذ مجوز و ثبت سفارش خودرو اقدام نماید.
- ثبت سفارش: پس از اخذ مجوز، متقاضی می تواند با مراجعه به سامانه الکترونیکی گمرک ایران، نسبت به ثبت سفارش و پرداخت وجوه مربوطه اقدام نماید.
- انتخاب و خرید خودرو: پس از ثبت سفارش، شخص واردکننده میتواند نسبت به انتخاب و خرید خودرو از شرکت های خارجی یا نمایندگی های مجاز آنها اقدام نماید.
- گشایش اعتبار و پرداخت وجه: فرد متقاضی باید با استفاده از ابزارهای مجاز بانکی، نسبت به گشایش اعتبار و پرداخت وجه خودرو به فروشنده اقدام نماید.
- حمل و نقل و ترخیص: پس از پرداخت وجه، خودرو توسط شرکت حمل و نقل به گمرک ایران منتقل می شود. واردکننده باید با ارائه مدارک لازم به گمرک، نسبت به ترخیص خودرو اقدام نماید.
- استانداردسازی و شمارهگذاری: پس از ترخیص از گمرک، خودرو باید مراحل استانداردسازی و شمارهگذاری را در سازمان ملی استاندارد ایران و پلیس راهور ناجا طی نماید.
توجه: به خاطر داشته باشید که این فقط یک خلاصه کلی است و ممکن است جزئیات و الزامات بیشتری وجود داشته باشد. برای اطلاعات دقیق و به روز، حتما به مراجع رسمی و یا کارشناسان مجرب تاجرون مراجعه کنید.
برندهای مجاز برای واردات خودرو کدامند؟
با توجه به محدودیتهای قانونی و ضوابط آییننامه جدید واردات، به نظر میرسد خودروهای شاسی بلند از شمول این طرح خارج باشند. همچنین، این قانون شامل واردات ده برند معروف جهانی نیز نمیشود، چرا که قیمت اکثر این خودروها از ۲۰ هزار دلار فراتر رفته و با احتساب هزینههای ۳ تا ۴ هزار دلاری حمل و نقل و واردات، به رقمی بین ۲۳ تا ۲۴ هزار دلار میرسد.
از این رو به احتمال زیاد، برندهایی مانند کپچر، تویوتا، فورد، فولکسواگن، اوپل، میتسوبیشی، رنو و کیا پیکانتو با توجه به شرایط قیمتی و انطباق با استانداردها، در اولویت لیست خودروهای وارداتی قرار خواهند گرفت. مدلهای محبوبی همچون تویوتا کرولا، کیا سراتو، رنو مگان و فولکسواگن جتا نیز، از جمله گزینههای جدیدی هستند که میتوان به آنها اشاره کرد.
برای اطلاع از جزئیات بیشتر مانند قیمت، زمان تحویل و شرایط ثبت سفارش ماشین وارداتی، میتوانید از راهنمایی کارشناسان مجرب تاجرون استفاده کنید.
تعرفه گمرکی خودروهای وارداتی در سال 1403
در حالی که انتظار میرود ورود خودروهای وارداتی به تعدیل قیمتها در بازار ایران کمک کند، اما این موضوع به طور کامل اتفاق نمیافتد. یکی از دلایل اصلی این امر، وجود تعرفههای سنگین واردات است که به طور قابل توجهی بر قیمت نهایی خودروها میافزاید. تعرفههای در نظر گرفته شده در سال 1403 بین ۴۰ تا ۷۵ درصد متغیر بوده و با افزایش حجم موتور و قیمت خودرو، میزان تعرفه نیز بالا میرود.
علاوه بر تعرفه، مالیات نقل و انتقال نیز عامل دیگری است که بر قیمت نهایی خودروهای وارداتی تاثیر میگذارد. به طوری که هر چه کلاس خودرو بالاتر باشد و قیمت بیشتری داشته باشد، مالک باید مالیات بیشتری را برای انتقال مالکیت آن پرداخت کند. در مجموع، این عوامل باعث میشوند که قیمت نهایی خودروهای وارداتی در ایران به طور قابل توجهی از قیمت آنها در بازار جهانی بیشتر باشد.
تعرفه گمرکی واردات خودرو دست دوم
طبق آخرین بخشنامههای گمرکی طبق جدول زیر، تعرفه واردات خودروهای دست دوم در سال 1403 به حجم موتور و نوع سوخت آنها بستگی دارد:
نوع سوخت | حجم موتور(سیسی) | میزان تعرفه |
بنزینی | کمتر از 1000 | 20 درصد |
بنزینی | 1001 تا 1500 | 70 درصد |
بنزینی | 1501 تا 2000 | 95 درصد |
بنزینی | 2001 تا 2500 | 135 درصد |
بنزینی | 2501 تا 3000 | 165 درصد |
بنزینی | بالاتر از 3000 | 175درصد |
علاوه بر تعرفه گمرکی، عوارض و هزینههای دیگری نیز به واردات خودروهای دست دوم تعلق میگیرد، مانند:
- 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده
- 1 درصد حقوق ورودی به عنوان عوارض هلال احمر
- 0.5 در هزار ارزش گمرکی عوارض پسماند
- 10 درصد ارزش گمرکی خودرو به عنوان عوارض راهنمایی و رانندگی
- 3 درصد ارزش گمرکی در هنگام شمارهگذاری
- هزینههای نقل و انتقال دارایی و عوارض شهرداری
- گواهی اسقاط خودرو به میزان 1.5 درصد ارزش خودرو
خودروهای برقی و هیبریدی تا 5 سال کارکرد، مشمول تعرفه گمرکی 10 درصد هستند. همچنین، هر چه سال ساخت خودرو جدیدتر باشد، تعرفه گمرکی آن بیشتر خواهد بود. برای خودروهای کممصرف نیز، تعرفه گمرکی به طور پلکانی کاهش مییابد.
تعرفه گمرکی واردات خودرو صفر کیلومتر
پس از بررسی تعرفه واردات خودروهای کارکرده، نوبت به مروری بر تعرفههای گمرکی خودروهای صفر کیلومتر میرسد. در جدول زیر میتوانید جزئیات این تعرفهها را بر اساس حجم موتور و نوع سوخت مشاهده نمایید.
نوع سوخت | حجم موتور(سیسی) | میزان تعرفه |
بنزینی | حجم موتور کمتر از 1000 | 16 درصد |
بنزینی | حجم موتور 1001 تا 1500 | 66 درصد |
بنزینی | حجم موتور 1501 تا 2000 | 91 درصد |
بنزینی | حجم موتور 2001 تا 2500 | 131 درصد |
بنزینی | حجم موتور 2501 تا 3000 | 161 درصد |
بنزینی | حجم موتور بالاتر از 3000 | 171 درصد |
تعرفه گمرکی واردات خودرو برقی، مشابه خودروهای بنزینی با حجم موتور مشابه است. علاوه بر تعرفه گمرکی، مالکان خودروهای وارداتی باید عوارض دیگری را نیز پرداخت کنند، از جمله:
- 10 درصد ارزش گمرکی برای عوارض واردات خودروهای بنزینی و هیبریدی
- عوارض پسماند معادل نیم در هزار ارزش گمرکی خودروی وارداتی
توجه: این تعرفهها حداقل هستند و ممکن است با اعمال مالیاتهای ارزش افزوده و سایر عوارض، افزایش یابند.
واردات خودرو جانبازان
جانبازان میتوانند بدون نیاز به کارت بازرگانی، نسبت به ثبت سفارش واردات ماشین اقدام کنند. تنها کافیست پس از ثبت سفارش، منتظر تأیید و تشخیص بنیاد شهید و امور ایثارگران باشند. لازم به ذکر است که خودروی مورد نظر باید دارای تاییدیههای محیط زیست، استاندارد و خدمات پس از فروش باشد.
همچنین، خبر مسرتبخش دیگر برای جانبازان این است که شروط عدم امکان فروش رسمی، عادی و وکالتی تا پنج سال برای خودروهای وارداتی توسط ایشان، برداشته شده است.
سخن پایانی
همانطور که در این راهنمای جامع مشاهده کردید، فرآیند واردات خودرو پیچیدگیهای خاص خود را دارد و نیازمند آگاهی و دقت فراوان است. در این مسیر، چالشها و موانعی وجود دارد که میتواند برای افراد ناآشنا مشکلساز باشد. لذا برای سهولت امر و اطمینان از انجام درست و قانونی مراحل واردات، توصیه اکید میشود که از خدمات مشاوران مجرب و متخصص در این زمینه استفاده کنید.
تاجرون با سالها سابقه و بهرهمندی از کارشناسان خبره در امور صادرات واردات، آماده ارائه مشاوره رایگان به شما عزیزان در تمامی مراحل این فرآیند است. با تماس با کارشناسان ما، میتوانید در زمینه انتخاب خودرو، ثبت سفارش، انجام امور گمرکی و ترخیص کالا راهنمایی بگیرید و با خیالی آسوده، نسبت به واردات اتوموبیل مورد نظرتان اقدام نمایید.
سوالات متداول
1- مراحل کلی واردات خودرو چیست؟
• ثبت نام در سامانه یکپارچه فروش خودروهای وارداتی
• اخذ مجوز و تأمین ارز
• ثبت سفارش در سامانه وزارت صمت
• بازرسی و صدور گواهی تأییدیه استاندارد
• پرداخت حقوق گمرکی و عوارض
• ترخیص خودرو از گمرک
2- تعرفه واردات خودرو چقدر است؟
تعرفه خودروهای وارداتی بر اساس حجم موتور، نوع گیربکس و سال ساخت بین 40 تا 70 درصد است.
3- چه عوارضی به خودروهای وارداتی تعلق میگیرد؟
حقوق گمرکی، مالیات ارزش افزوده، عوارض مقطوع و عوارض شمارهگذاری از جمله عوارضی هستند که به خودروهای وارداتی تعلق میگیرد.
4- آیا محدودیتی برای تعداد خودروهای وارداتی توسط هر شخص وجود دارد؟
بله، هر شخص حقیقی در طول یک سال فقط میتواند یک دستگاه خودرو سواری وارد کند.