واردات نهاده‌های دامی به عنوان یکی از ارکان اصلی تامین خوراک دام و طیور در کشور، نقش حیاتی در حفظ امنیت غذایی و تداوم تولیدات دامی ایفا می‌کند. با توجه به افزایش تقاضا برای محصولات پروتئینی و محدودیت منابع داخلی، اتکای کشور به واردات این نهاده‌ها روز به روز در حال افزایش است. از این‌رو، واردات خوراک دام و نهاده های دامی از جمله ذرت، کنجاله سویا، جو و دانه‌های روغنی به عنوان یک ضرورت انکار ناپذیر برای تامین نیاز دامداری‌ها و مرغداری‌ها مطرح می‌شود. در این راستا، آشنایی با فرایند و الزامات قانونی واردات خوراک دام، برای فعالان اقتصادی و دست‌اندرکاران این حوزه از اهمیت بسزایی برخوردار است.
هدف از ارائه این راهنما، تسهیل فرایند واردات علوفه و نهاده‌های دامی برای فعالان این حوزه و کمک به ارتقای سطح دانش و آگاهی آنها در این زمینه است. با استفاده از این راهنما، واردکنندگان می‌توانند با اطمینان خاطر و با صرف کمترین زمان و هزینه، نسبت به واردات پرسود این محصولات اقدام نمایند. در ادامه با بازرگانی واردات کالا تاجرون همراه باشید
چرا دامداران و مرغداران به واردات نهاده‌های دامی روی آورده‌اند؟
یکی از چالش‌های اساسی در صنعت دامداری ایران، وابستگی شدید به واردات نهاده‌های دامی است. این موضوع پرسشی را در ذهن مخاطب ایجاد می‌کند که چرا با وجود ظرفیت‌های بالقوه در کشور، مجبور به اتکا به منابع خارجی برای تامین و خرید عمده غذای دام هستیم؟
عوامل متعددی باعث شده‌اند تا صاحبان پرورش‌دهنده دام و طیور به واردات جو دامی و دیگر محصولات دامداری و مرغداری روی بیاورند. یکی از مهم‌ترین دلایل، کمبود یا عدم تناسب تولید داخلی نهاده‌های دامی با نیاز مزارع پرورش دام و طیور است؛ علل مختلفی از جمله خشکسالی، کمبود آب، محدودیت زمین‌های قابل کشت، فرسایش خاک، ناکارآمدی در سیستم‌های کشاورزی و یارانه‌های نامناسب می‌توانند در این کمبود نقش داشته باشند.
برخی از نهاده‌های دامی، مانند کنجاله و سویا، نیز به طور کامل در داخل کشور تولید نمی‌شود و یا تولید آنها از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست. در نتیجه، بخش قابل‌توجهی از نیاز به نهاده‌های دامی برای ادامه فعالیت واحدهای پرورش دام و طیور، از طریق واردات از کشورهای دیگر تأمین می‌شود.
چه کشورهایی صادر کننده خوراک دام به ایران هستند؟
ایران با نیاز سالانه هجده میلیون تن علوفه برای تامین نهاده‌های دامی، با کمبودی ده میلیون تنی در این بخش مواجه است. در حالی که بخش قابل توجهی از کاه و کلوش مورد نیاز دامداری‌ها از ضایعات گندم و جو تولیدی در کشور تامین می‌شود، اما با این حال، این مقدار برای رفع کامل نیاز به علوفه کافی نیست و دولت مجبور به واردات سالانه حجم قابل توجهی از نهاده‌های دامی از کشورهای مختلف شده است.
روسیه به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نهاده‌های دامی، در صدر فهرست تامین‌کنندگان این محصولات برای ایران قرار دارد. چین، دبی، آرژانتین، رومانی، اوکراین، برزیل، کامرون، قزاقستان و هند نیز از دیگر کشورهایی هستند که سهم قابل توجهی در صادرات نهاده‌های دامی به ایران دارند.
مجوز واردات نهاده‌های دامی
ایران به منظور تامین نیازهای داخلی و رونق صنعت دامپروری، اقدام به خرید عمده نهاده‌های دامی از کشورهای مختلف می‌کند. این امر در چارچوب قوانین و مقررات مشخصی انجام می‌شود تا سلامت و کیفیت این محصولات تضمین گردد.
شرکت‌های متقاضی وارد کننده نهاده‌های دامی موظف به دریافت مجوزهای لازم از مراجع ذیصلاح هستند. وزارت جهاد کشاورزی و سازمان دامپزشکی کشور از جمله نهادهای کلیدی در این زمینه محسوب می‌شوند. برای اخذ مجوز، متقاضیان باید ابتدا در سامانه جامع تجارت ثبت‌نام کرده و درخواست خود را به صورت الکترونیکی ارسال کنند. سپس با تکمیل مدارک مورد نیاز در سامانه دامپزشکی، فرایند بررسی آغاز می‌شود. کارشناسان سازمان دامپزشکی با دقت مدارک را بررسی و در صورت احراز شرایط لازم، مجوز را صادر می‌کنند.
پس از صدور مجوز، متقاضیان موظف به پرداخت تعرفه گمرکی مربوط به نوع کالای وارداتی هستند. نهایتا با طی مراحل قانونی، مجوز نهایی از سوی سازمان دامپزشکی صادر و زمینه برای تجارت پرسود نهاده‌های دامی فراهم می‌شود. این فرایند دقیق و منظم، تضمین‌کننده سلامت و کیفیت نهاده‌های دامی وارداتی، حفظ بهداشت دام و طیور و در نهایت، ارتقای سطح کیفی محصولات در صنعت دامپروری کشور خواهد بود.
مراحل واردات نهاده‌های دامی
همانطور که می‌دانید، واردات هر محصولی، نیازمند گذراندن مراحلی خاص است و نهاده‌های دامی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. برای تبدیل شدن به یک وارد کننده موفق در این حوزه، لازم است با این مراحل به طور کامل آشنا باشید. مسیر پیش رو، شباهت‌هایی به واردات کالاهای دیگر دارد، اما ظرافت‌ها و نکات خاص خود را نیز داراست.
در این قسمت از مقاله، با مراحل اصلی واردات خوراک دام آشنا می‌شویم.
1- انتخاب کالای مورد نظر و صادرکننده معتبر
نخستین قدم، انتخاب نوع نهاده مورد نیاز و یافتن منابع مناسب برای تامین آن است. در این مرحله، باید با بررسی بازار، انتخابی هوشمندانه داشته باشید و نیازهای واقعی دامداری‌ها و مرغداری‌ها را شناسایی کنید. همچنین، با بررسی سوابق، کیفیت محصولات و قیمت نهاده‌های دامی در کشورهای مختلف و انتخاب بهترین گزینه از میان آنها، بهترین تامین‌کنندگان را برای سفارش نهاده‌های مورد نظر خود انتخاب کنید.
2- اخذ مجوز واردات نهاده‌های دامی
پس از انتخاب نهاده، نوبت به اخذ مجوزهای قانونی برای واردات می‌رسد. این مجوزها که از سوی سازمان‌های ذیربط مانند وزارت جهاد کشاورزی و سازمان دامپزشکی صادر می‌شوند، ضامن سلامت و اصالت نهاده وارداتی خواهند بود.
3- انعقاد قرارداد
با نهایی شدن انتخاب و اخذ مجوز، زمان عقد قرارداد با طرف خارجی فرا می‌رسد. در این مرحله، تنظیم قرارداد دقیق و شفاف، با در نظر گرفتن تمامی جوانب و الزامات قانونی، از اهمیت بالایی برخوردار است.
4- گشایش اعتبار
برای پرداخت وجه قرارداد به صادرکننده همانند پرداخت در واردات از دبی، نیاز به گشایش اعتبار در یکی از بانک‌های مورد تایید دارید. این اعتبار به شما اطمینان میدهد که وجه پرداختی تا زمان تحویل و تایید سلامت محصول توسط شما، در اختیار صادرکننده قرار نخواهد گرفت.
5- حمل و نقل نهاده دامی
پس از انجام مراحل اداری و بانکی، نوبت به حمل و نقل نهاده از مبدا به مقصد می‌رسد. انتخاب روش حمل و نقل مناسب، با در نظر گرفتن فاکتورهایی مانند هزینه، زمان و امنیت، از اهمیت بالایی برخوردار است.
6- انجام تشریفات گمرکی
با ارائه اسناد و مدارک تهیه شده به گمرک، نهاده‌های وارداتی خود را اعلام کنید و مراحل قانونی ترخیص را طی کنید. در این مرحله، ارزش کالا توسط کارشناسان گمرک تعیین می‌شود و مالیات و عوارض گمرکی مربوطه باید پرداخت گردد.
7- ترخیص نهاده‌های دامی از گمرک
پس از تایید نهایی و پرداخت وجوه مربوطه، می‌توانید نهاده‌های وارداتی خود را ترخیص و از گمرک تحویل بگیرید.
شرایط واردات نهاده‌های دامی
امروزه واردات نهاده‌های دامی از کشورهای مختلف رواج دارد، اما این امر مستلزم آگاهی از قوانین و شرایط حاکم بر این فرآیند است. اولین قدم برای واردات، ارائه گواهی ضدعفونی محموله است. پس از ورود به کشور، نمونه‌برداری انجام و جهت بررسی میزان مواد رادیواکتیو به سازمان انرژی اتمی ارسال می‌شود. از دیگر الزامات، آنالیز شیمیایی و میکروبی مطابق با استانداردهای موسسه استاندارد است. عدم انطباق با این استانداردها، محدودیت در ترخیص را به دنبال خواهد داشت. ارائه گواهی بهداشت دامپزشکی دولتی کشور مبدا نیز ضروری است.
برچسب‌گذاری بسته‌ها با ذکر نام وارد کننده، تاریخ تولید و انقضا و نوع محصول، از دیگر شروط اساسی است. صدور پروفرما شامل نام و آدرس طرفین معامله، وزن، محل بارگیری، نوع و مشخصات وسیله حمل و نقل و… نیز برای واردات از هر کشوری الزامی است. رعایت دقیق این قوانین و شرایط، تجارتی امن و بی‌دغدغه را برای فعالان این حوزه به ارمغان خواهد آورد.
عوامل موثر بر هزینه واردات نهاده‌های دامی
عوامل متعددی از جمله هزینه‌های گمرکی، هزینه‌های مربوط به انجام آزمایشات و کنترل کیفی نهاده‌ها، مجوزهای سازمان غذا و دارو، حمل و نقل و عوارض، باربری، بیمه و انبارداری به طور مستقیم بر قیمت تمام شده نهاده‌های دامی وارداتی اثرگذارند. علاوه بر موارد فوق، عوامل دیگری مانند نوع نهاده دامی، شرایط آب و هوایی، فصل و وجود واسطه‌ها نیز می‌توانند بر هزینه نهایی واردات تاثیر بگذارند.
با در نظر گرفتن این عوامل، تجار و فعالان این حوزه می‌توانند با برنامه ریزی دقیق و انجام مطالعات لازم، هزینه‌های واردات محصولات دامی را بهینه سازی کرده و در نهایت محصولی با قیمت مناسب‌تر به دست مصرف کنندگان نهایی برسانند.
سخن پایانی
همانطور که در این راهنما ذکر شد، فرایند واردات نهاده‌های دامی پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و نیازمند آگاهی از قوانین، مقررات و الزامات مختلف است. با اتکا به این راهنما و انجام گام‌های ذکر شده، می‌توانید با آمادگی بیشتری نسبت به واردات و خرید عمده این محصولات اقدام کرده و از بروز مشکلات و چالش‌های احتمالی جلوگیری کنید.
به یاد داشته باشید که همواره به روز بودن اطلاعات و آگاهی از آخرین تغییرات در قوانین و مقررات مرتبط با واردات محصولات دام و طیور از اهمیت بالایی برخوردار است. در نهایت، استفاده از مشاوره متخصصان باتجربه تاجرون، در این زمینه می‌تواند به شما در انجام فرایند واردات به شکلی صحیح و اصولی یاری رساند.
